Co oznacza SPF pomp ciepła i dlaczego to takie ważne?

Jeśli instalacja już pracuje i wiadomo dokładnie, ile dostarczyła ciepła oraz ile zużyła energii elektrycznej w ciągu roku, możemy obliczyć rzeczywistą efektywność pracy instalacji pompy ciepła, czyli współczynnik SPF (ang. Seasonal Performance Factor). SPF to wartość opisująca efektywność pompy w ciągu całego roku, uwzględniająca zmiany temperatur zewnętrznych, zmiennego zapotrzebowania na ciepło i c.w.u. w warunkach rzeczywistych. Jest on różnie szacowany w samej UE, według różnych wytycznych i norm, np. PN-EN 15316-4-2:2008 [2].

Sposób obliczania SPF jest taki sam jak współczynnika SCOP, ale dotyczy rzeczywistych warunków, w jakich pracuje instalacja i obliczany jest na podstawie dokładnie zmierzonego zużycia prądu i ilości dostarczonego ciepła. Część producentów podaje sezonowy wskaźnik efektywności – SPF (Sesonal Performance Factor), który najogólniej mówiąc, jest uśrednioną wartością COP, liczoną z uwzględnieniem zmian warunków pracy zachodzących w ciągu roku.

Z kolei w Austrii i Niemczech w powszechnym użyciu jest VDI-Richtlinie 4650(2009) i dla działających instalacji z pompami ciepła stosuje się roczny współczynnik efektywności energetycznej JAZ (niem. Jahresarbeitszahl). Określa się go, jako stosunek wyprowadzonej z urządzenia energii cieplnej do doprowadzonej energii elektrycznej w okresie roku, odniesiony do konkretnej instalacji i budynku. Im wyższy jest roczny współczynnik efektywności energetycznej, tym wyższa jest rzeczywista sprawność energetyczna instalacji z pompą ciepła.

Oba współczynniki, czyli zarówno SPF, jak i JAZ mają za zadanie opisać relację pomiędzy energią elektryczną dostarczoną do pompy ciepła a energią cieplną dostarczoną przez pompę do instalacji w ciągu danego roku. SPF i JAZ umożliwiają też sprawdzenie, czy pompa ciepła rzeczywiście wykorzystuje energię odnawialną, czy jest np. tylko zwykłym elektrycznym urządzeniem grzewczym.

W katalogach najczęściej podaje się COP pomp powietrznych dla temperatury 2°C, uznawanej za średnią roczną w naszym klimacie, zwykle jest to wartość ok. 3,5. Dla niższych temperatur COP osiąga mniejsze wartości, np. dla -15°C w przedziale 2÷2,5, a dla wyższych temperatur, np. 10°C, COP wynosi ok. 5. Dlatego wprowadza się parametr sezonowy współczynnik efektywności (SPF – Sesonal Performance Factor), określający COP uśredniony dla całego sezonu grzewczego. Dla pompy ciepła powietrze – woda SPF wynosi ok. 3,5. Zakładając, że sezonowy współczynnik efektywności SPF wynosi 4,0, do napędu procesu termodynamicznego w pompie ciepła wymagane jest tylko 25% przekazywanej energii grzewczej. Reszta, czyli w tym przypadku 75% energii pobierane jest z otoczenia i stanowi energię odnawialną.

Źródło: kulczyccygroup.pl